QR کد چیست و چه کاربردی دارد؟

QR کد یا بارکد دو بعدی چیست و چه کاربردی دارد؟

واژه QR کد اصطلاحی است که اگر کاملا با آن آشنا نباشید حتما تا به حال اسم آن را شنیده ‎اید. بارکدهای میله ای، اطلاعات را فقط در جهت افقی نگهداری می ‎کنند. اما یک QR کد، اطلاعات را هم در جهت افقی و هم در جهت عمودی ذخیره خواهد کرد. با توجه به این امر، اطلاعاتی که یک QR کد می‎تواند شامل شود صدها برابر اطلاعات یک بارکد است.

ما تقریبا هربار که از فروشگاهی خرید می ‎کنیم با بارکد ها مواجه می ‎شویم. اما آنها واقعا چه کاری انجام می ‎دهند؟ و تا چه اندازه از QR کد ها که هر روز بیشتر محبوب و رایج می ‎شوند، متفاوت هستند؟

بارکد چیست؟

هر کسی که یکبار از فروشگاهی خرید کرده باشد حتما بارکد ها را دیده است. به هرحال فارغ از اینکه افراد متوجه آن باشند یا خیر، بارکدی که به آن می‎نگرند ماهیتی متفاوت از آنچه که به نظر می ‎رسد، دارد. یک بارکد، نمایشی بصری از اطلاعاتی است که توسط ماشین قابل خواندن هستند و این اطلاعات در مورد محصولی است که بارکد روی آن حک شده است. اگر بخواهیم کمی عامیانه توصیف کنیم بارکد همان مربع چاپ شده روی بسته بندی یک محصول است که مجموعه کوچکی از خطوط موازی سیاه رنگ با عرض های متفاوت هستند.

این مربع، تنها یکی از لوگوهای چاپ شده روی بسته بندی محصول نیست، بلکه حاوی اطلاعات مهمی همچون نام تولید کننده، نوع جنس، قیمت و غیره است. این اطلاعات تنها توسط دستگاه‎ های بارکد خوان قابل خواندن و رمزگشایی هستند. از آنجایی که داده‎ ها تنها به صورت افقی روی آن ذخیره شده است بارکد خطی یا 1D (تک بعدی) نیز نامیده می ‎شود.

QR کد چیست؟

 عبارت Quick Response Code (کد پاسخ سریع) اغلب به صورت QR کد خلاصه می ‎شود. QR کد، بسیار شبیه به بارکد و در واقع نوعی از بارکد است. QR کدها هم مثل بارکدها شامل اطلاعاتی هستند که توسط ماشین قابل خواندن است و مربوط به آیتمی است که  QR کد به آن متصل است. اما برخلاف بارکدها، یک QR کد دو بعدی بوده و حاوی اطلاعاتی هم در جهت افقی و هم در جهت عمودی است.

داخل QR کدها اطلاعات زیادی نهفته است. از شرکتها و سازمانهای عظیم گرفته تا یک خواربار فروشی کوچک، همگی می‎توانند QR کد خود را داشته و آن را به محصولاتشان متصل کنند. با توجه به رشد گوشی‎های هوشمند در دهه‏ های اخیر، استفاده از QR کدها نیز گسترش یافته است. اپلیکیشنهایی ویژه‎ی QR کدها وجود دارند که به صورت رایگان از طریق گوشیهای موبایل قابل دانلود شدن هستند. بنابراین همینکه جایی یک QR کد دیدید، می‎توانید فورا با استفاده از اپلیکیشن موجود در گوشی خود آن را اسکن نمایید (این اپلیکیشن عموما از دوربین خود گوشی، برای اسکن کد استفاده می‎کند) و به این ترتیب عملیاتی که بر روی کد تعریف شده (مثل باز کردن یک وبسایت، فرستادن یک توئیت، دانلود یک اپلیکیشن و غیره) راه اندازی خواهد شد.

چگونه یک QR کد متفاوت از یک بارکد است؟

با وجود اینکه هم QR کدها و هم بارکدها هدف اصلی مشابهی را دنبال می‎کنند ، یعنی ذخیره اطلاعات مربوط به یک محصول معین یا یک سازمان ، اما چند تفاوت عمده میان آنها وجود دارد.

ظاهر

یکی از بزرگترین تفاوتها، تفاوت در ظاهر و طراحی آنها و به طور ساده شیوه دیده شدن آنهاست. نگاهی به ظاهر یک  QR کد و یک بارکد در شکل زیر بیاندازید.

با یک نگاه اجمالی می‎توان آنها را از هم تشخیص داد.

گنجایش ذخیره اطلاعات

این مورد نیز مربوط به طراحی این دو نوع بارکد می‎ شود. بارکدهای تک بعدی اطلاعات را فقط در جهت افقی نگه می ‎دارند، اما QR کدها اطلاعات را در هر دو جهت افقی و عمودی ذخیره می‎کنند و به همین دلیل نیز کدهای دو بعدی نامیده می ‎شوند. با توجه به این تفاوت ساختاری مهم، حجم اطلاعاتی که یک QR کد می ‎تواند نگهدارد صدها بار بیشتر از حجم اطلاعاتی است که توسط یک بارکد نگهداری می‎شود و نسبت به بارکد، پتانسیل بیشتری برای نگهداری اطلاعات بیشتر در یک حجم کوچکتر دارد.

سفارشی سازی و اصلاح خطا

این ویژگی مهمترین منفعت مطلوب QR کدها در مقایسه با بارکدهای سنتی است. QR کدها دارای حاشیه خطایی در رنج 7 تا 30 درصد هستند.

به زبان ساده حتی اگر بسته بندی محصول مورد نظر یا چاپ روی آن آسیب ببیند و یا کثیف شود، QR کد همچنان کار خواهد کرد. این ویژگی توسط شرکتها و صاحبان مشاغل مورد بهره برداری قرار گرفته است. با توجه به ویژگی اصلاح خطا، آنها می ‎توانند (و این کار را انجام می‎دهند) یک لوگوی کوچک و یا یک تصویر داخل کد قرار دهند و آن را بیشتر با کسب و کار خود مرتبط نمایند.

بارکدها چند دهه است که مورد استفاده قرار می ‎گیرند. اما QR کدها با اینکه تنها از شروع دهه گذشته ظهور کرده‎اند به لطف وجود گوشی‎های هوشمند در میان کاربران به سرعت رواج یافته و تبدیل به یک ترند شده‎اند. امروزه چنین به نظر می‎رسد که QR کدها آمده ‎اند که بمانند. حداقل تا زمانی که واقعیت افزوده با محبوبیتهای خود یک سیستم رمزنگاری متفاوت را به وجود آورد.

لطفاً با نظرات خود ما را همراهی کنید.